پروپوزال بررسی تطییقی تفکیک اراضی زمین با رویکرد ارتقای کیفیت منظر شهری

بخشی از متن:
پروپزال بررسی تطییقی تفکیک اراضی زمین با رویکرد ارتقای کیفیت منظر شهری

- بیان مسأله اساسی تحقیق

فرآیند شکل دهی به منظر شهری همواره تحت تاثیر نگرش های متفاوتی می باشد و با روابط متقابل این عناصر، انواع منظرهای شهری با تفاوت های مختلفی،خلق خواهد شد. .
منظر کلان شهرها در نتیجه عدم پیروی از برنامه ریزی مناسب و از پیش اندیشیده شده،اشکال پیچیده ای از موجودیت های فضایی را در خود ظاهر ساخته است. که باید اذعان داشت که شناخت این اشکال پیچیده کمتر مورد بررسی و تحقیق قرار گرفته است.(سعیدنیا ، 84:1378)
که در این میان به دلایلی همچون کمبود دانش در زمینه علل عدم تحقق سیاست های توسعه شهری،نا کار آمدی این سیاست ها در عرصه تجربیات واقعی و چالش های پیش روی مدیریت شهری در تحلیل بازار اقتصاد زمین که خود بر تراکم پذیری کاربری ها تاثیر گذار است-باعث می شود که تکثر شکلی بافت شهری افزون تر گردد.(Jelinek,1992) و بافت های جدیدی همچون بافت های مجتمع های آپارتمانی، خانه های ویلایی، در کنار بافت های قدیمی شکل می گیرند،که عدم وجود قوانین و مقررات مناسب از مرحله تفکیک آن ها را دچار مشکل کرده تا در نهایت به منظر شهری نامناسب و بدون هارمونی،کمپوزسیون،تقارن و... به همچنین سنخیت با تاریخ و هویت شهر می رسد.
در تعریف مقررات تفکیک چنین بیان می شود که : مقررات تفکیک روش هایی هستند که به وسیله آن زمین ها قطعه بندی و خیابان ها و مسیر تاسیسات عمومی مشخص می شوند.با قسمت بندی و تفکیک اراضی شهر،طرح شهرها بر سطح زمین،پیاده و به واقعیت تبدیل می شود. بسیاری از عناصر شهری که در طرح کلی شهر پیش بینی شده اند،هنگامی پدید می آیند که زمین شهری به قطعات مورد نظر تفکیک شود. ( زیاری و همکاران،168:1388)
اما این طور که به نظر می رسد انواع تفکیک بر روی نوع بافت شهری،در عصر جدید تاثیر گذار می باشد.این بافت ها در حالت عادی به اشکال گوناگونی می توانند تقسیم بندی شوند،که به طور کلی اکثر شهرهای ایران را می تواند در بر بگیرد که آن را می توان در سه بافت کلی تقسیم بندی و معرفی نمود: بافت تاریخی(درونی)، بافت میانی و بافت جدید و نوساز. در این بافت ها با توجه به نوع و شیوه های مختلف تفکیک زمین و نیز تیپومورفولوژی شهر و سطحی که ساختمان در آن (با توجه به نوع کاربری) ساخته شده است،منظر خاص و متنوعی پدید می آید.البته با توجه به تفکیک های جدید که بر اساس قوانین و ضوابط تفکیک و افراز شکل گرفته است، ما شاهد خلق بافت های جدیدی نیز همانند بافت های نوساز آپارتمانی، بافت های خانه های ویلایی و بافت قدیمی شهر ها می باشیم. که در این میان ما شاهد آشفتگی شدیدتر و نا هنجارتری،به دلایل مختلف در این سه بافت می باشیم. که در این پژوهش به بررسی این سه بافت ویلایی،آپارتمانی و بافت قدیمی توجه ویژه تری به آنها خواهیم کرد.
در توضیح نحوه تاثیر گذاری و تاثیر پذیری سه فاکتور بافت، منظر و تفکیک می توان گفت که: هر بافت دارای سازماندهی و فضای مخصوص به خود است.به این دلیل می توان انتظار داشت که همانطور که هر بافت تفکیک مخصوص خود را دارا می باشد هر زمانی که تفکیک جدیدی شکل می گیرد بافت جدیدی نیز به وجود می آید که به نظر می رسد بر منظر شهر تاثیر گذار خواهد بود.
این بافت های شهری نیز خود محصول انواع و اقسام متفاوت تفکیک شهری هستند.با توجه به تاثیر گذاری گونه های متفاوت تفکیک بر شکل گیری بافت های شهری،منظر متفاوتی نیز ایجاد خواهد شد.بنابراین می توان بافت ها را بر اساس مولفه های شکل، ارتفاع و ارتباط با بافت مجاور به گونه های کلان تری تقسیم بندی نمود و با استفاده از شاخص های دیگر، این گونه های کلان را به منظور برنامه ریزی دقیق تر به زیر گونه هایی تقسیم کرد. که در اینجا جا دارد که تعریفی کوتاه از گونه را از دیدگاه راپاپورت بیان نمود: "گونه به عنوان یک مفهوم به نوع،طبقه یا دسته ای از مردم یا گروهی از اشیاء اشاره دارد که ویژگی های مشخص مشترکی دارند و این ویژگی ها آن ها را از دیگر مردم یا دیگر گروه های اشیاء متمایز می نماید.(Rapoport,1990)
بنابر این با توجه به انواع تفکیک زمین، بافت های متفاوت با گونه های متفاوتی به وجود خواهد آمد که به نظر می رسد بر منظر شهری و بدنه شهر تاثیر گذار می باشد که در این پایان نامه به دنبال این مساله خواهیم بود.


اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
هدف منطقه بندی در تقسیم شهر به مناطق یا نواحی گوناگون، رسیدن به الگوی مناسب از کاربری زمین، ترکیب کاربری ها و نحوه استقرار آن هاست. به بیان دیگر منطقه بندی در راستای جلوگیری از تداخل و تزاحم کاربری ها صورت می گیرد. در راستای منطقه بندی،از سال 64،طرح های آماده سازی زمین به عنوان شهرسازی اجرایی و فعالیتی نوین در کشور ما معمول شد. بر این اساس تفکیک زمین با در نظر گرفتن تاسیسات و تجهیزات زیربنایی مثل خدمات گوناگون و ... در نظر گرفته می شد. در سطح پایین تر در تفکیک زمین، قطعه بندی زمین ها با خیابان ها و مسیر تاسیسات عمومی مشخص می شود. نکته مهم آن است که کنترل چگونگی تفکیک زمین وسیله ای است که شبکه ها و عناصر شهری را شکل می دهد و فقدان معیار استانداردی در تفکیک زمین، از مشخصات محوطه های خودرو و بدون نقشه شهری به شمار می آید. .(زیاری و دیگران 169:1388)که ابعاد مختلف اهمیت این امر در ادامه مرور می گردد:
1 - مقررات "تفکیک زمین" در کنار ضوابط منطقه بندی مهمترین ابزار قانونی برای اجرای برنامه کاربری زمین محسوب می شود که نقش اساسی بر نحوه تقسیم اراضی شهری، تعیین اندازه عملیات چگونگی شبکه رفت و آمد و استقرار تجهیزات و خدمات اولیه شهری دارد .(زیاری و دیگران 169:1388)
که به دلیل تفکیک های بی ضابطه و خارج از اصول، نرخ بی سابقه ای از تحولات در بافت کلان شهرها را به وجود آورده که آنها را دچار تغییرات کالبدی پیش بینی نشده ای نموده و برنامه ریزی و طراحی برای آنها را با مشکل جدی مواجه نموده است.